فتوشاپ (Photoshop) چیست؟

فتوشاپ (Photoshop) چیست؟ What is Photoshop

شاید نام نرم افزار فتوشاپ به گوش شما هم خورده باشد، اگر نمیدانید نرم افزار فتوشاپ چیست و چه قابلیت هایی دارد این مقاله را مطالعه کنید.

فتوشاپ (به زبان انگلیسی: Photoshop، به معنی فروشگاه عکس) یک پردازشگر گرافیکی است که بدست شرکت ادوبی گسترش یافته و برای ایجاد، ترکیب، ویرایش، بازسازی، رتوش، ماسک یا دگرگونی تصاویر بکار می‌رود.

کار اصلی این نرم‌افزار، تدوین و ادیت عکس است که می‌توان با امکانات موجود در عکس‌ها تغییرات بسیار زیاد و متنوع‌ای را به وجود آورد.

نرم‌افزار فتوشاپ یک نرم‌افزار ویرایشگر حرفه‌ای است و توسط شرکت ادوبی توسعه یافته‌است که برای ساخت و ویرایش عکس‌ها بکار می‌رود. کاربردهای فتوشاپ را می‌توان گفت بخش عمده‌ای از محیط اطراف ما را در برگرفته‌است؛ پوسترهای تبلیغاتی، کارت ویزیت، لوگو، بنرها، سربرگ‌ها، رابط گرافیکی نرم‌افزارها، جلد کتاب و محیط‌های گرافیکی سایت‌ها همگی برای زیباتر شدن باید با فتوشاپ طراحی بشوند.

فتوشاپ برای سیستم‌عامل ویندوز و مکینتاش تولید شده‌است. هم‌چنین نگارش‌های گوناگون این نرم‌افزار تا نگارش دهم، در سیستم‌عامل لینوکس نیز با کمک ابزارهای میانه (مانند کراس‌اوور) قابل استفاده‌است. آخرین نسخهٔ رسمی پایدار این نرم‌افزار نسخهٔ بیست ویکم است که در آوریل ۲۰۲۰ منتشر شد و با اسم ادوبی فتوشاپ سی‌سی ۲۰۲۰ شناخته می‌شود. (سی‌اس مخفف عبارت Creative Suite است و به معنای برنامهٔ خلاق است). فتوشاپ به کاربرانش این امکان را می‌دهد تا با افزودن امکانات جانبی اعم از انواع افزونه امکانات آن را گسترش دهند.

تاریخچه
در حقیقت زادگاه فتوشاپ ایالت میشیگان آمریکا بوده‌است؛ گلن نول، یک استاد دانشگاه علاقه‌مند به عکاسی بود که در خانه خود یک تاریکخانه شخصی داشت. رایانه‌های شخصی در آن زمان تازه اختراع شده بودند و گلن بسیار این اختراع را دوست داشت. فرزندان گلن نول نیز همچون پدرشان ذهن خلاقی داشتند و با در اختیار داشتن رایانه شخصی و یک تاریکخانه توانستند آینده روشنی برای خود خلق نمایند.

توماس یکی از فرزندان گلن که علاقه فراوانی به عکاسی و ویرایش تصاویر داشت گفته‌است: «در دوران دبیرستان، عکاسی یکی از سرگرمی‌های من بود. من چاپ عکس‌های سیاه و سفید و رنگی و همین‌طور بازی با کنتراست و متعادل کردن رنگ‌ها را در تاریکخانه شخصی پدرم آموختم». جان برادر دیگر توماس بود که بیشتر به رایانه مشغول بود و به وسیله دستگاه Apple II plus که پدرشان خریداری نموده بود با سیستم عامل مکینتاش برنامه‌نویسی می‌کرد.

توماس نیز علاوه بر عکاسی، برنامه‌نویسی را دنبال می‌کرد. او یک Apple Macintosh Plus خرید تا به وسیله آن عکسهای پایان‌نامه دانشگاهی خود را ویرایش کند. اما اپل مکینتاش پلاس قادر نبود سطوح خاکستری تصاویر او را نمایش دهد. توماس با توجه به نیاز فراوانی که داشت، دست به کار شده و چند برنامه نوشت که این کار را برایش عملی کنند.

جان برادر توماس با دیدن برنامه‌های برادرش بسیار هیجان زده شد و به وی پیشنهاد داد تا این برنامه‌ها را یکپارچه کرده و گسترش دهند. توماس مجموعه نرم‌افزارهایش را به عنوان Display نامگذاری نمود. جان نیز چند ایده برای ذخیره‌سازی عکس در فرمت‌های گوناگون و تاریک و روشن کردن تصاویر به توماس ارائه نمود و آن‌ها طی مدت چند ماه این ایده‌ها را برنامه‌نویسی کردند.

آنها در سال ۱۹۸۸ نرم‌افزاری تحت عنوان Image Pro را خلق کردند. پس از کامل شدن نرم‌افزار، جان پیشنهاد تجاری‌سازی آن را با توماس مطرح نمود. جان در آن موقع مشغول بازاریابی در شرکت «سیلیکون ولی» بود. خیلی از شرکت‌ها شیفته برنامه آن‌ها شدند، اما شرکت بارنی اسکن از سایرین مشتاق‌تر بود. در نهایت جان و توماس با شرکت بارنی اسکن قرارداد بستند تا این نرم‌افزار را با نام فتوشاپ در کنار اسکنرهای این شرکت به فروش رسانند. در سال ۱۹۸۸ جان یک پیش نمایش از برنامه را در شرکت ادوبی به نمایش گذاشت و این اقدام آغازی برای ارائه فتوشاپ توسط ادوبی شد.

نرم‌افزار ادوبی فوتوشاپ که در فوریه ۱۹۹۰ میلادی روانه بازار شده بود توسط توماس نول ابداع شده بود.

نسخه های فتوشاپ
نام نسخه تاریخ انتشار
نسخه CS اکتبر ۲۰۰۳
نسخه CS2 مه ۲۰۰۵
نسخه CS3 آوریل ۲۰۰۷
نسخه CS4 اکتبر ۲۰۰۸
نسخه CS5 آوریل ۲۰۱۰
نسخه CS6 مه ۲۰۱۲
نسخه CC ژوئن ۲۰۱۳
نسخه CC 2014 ژوئن ۲۰۱۴
نسخه CC 2015 ژوئن ۲۰۱۵
نسخه CC 2017 نوامبر ۲۰۱۶
نسخه CC 2018 اکتبر ۲۰۱۷
نسخه CC 2019 اوت ۲۰۱۸
نسخه ۲۰۲۰ CC نوامبر ۲۰۱۹

پیشرفت هنر و تکنولوژی
پس از ساخت و توسعه نرم‌افزار قدرتمند فتوشاپ این نرم‌افزار در میان مردم محبوب شناخته شد.

اما در ابتدا شروع کار، این نرم‌افزار رنگ و ابزارهای کاملی نداشت و در بعضی از به‌روزرسانی‌ها به دلیل مشکلات نرم‌افزار (در برنامه‌نویسی) مخاطبان ناراضی بودند و سعی می‌کردند از نسخه‌های پیشین استفاده کنند تا نسخه پایدار و جدیدی با امکانات بیشتر فرا برسد. برای مثال مشکل در خروجی گرفتن عکس، فرمت‌های محدود و …

اما امروزه شاهد این هستیم که این محصول قدرتمند شرکت ادوبی برترین نرم‌افزار در زمینهٔ ویرایش عکس به‌شمار می‌آید؛ بااین‌حال با کامل شدن امکانات، دستیابی به خواسته‌ها از یک عکس بیشتر می‌شود و در همین بین هنرها، سبک‌ها و شغل‌های زیادی به وجود آمده‌اند که البته امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند، مانند فتومونتاژ، فاین آرت، تایپوگرافی، کالیگرافی و …

ویژگی‌های فتوشاپ
اگرچه در ابتدا فتوشاپ برای ویرایش عکس‌ها جهت چاپ روی کاغذ طراحی شده بود، اما به خاطر تنوع ابزارهایی که در اختیار کاربر می‌گذارد، از فتوشاپ به‌طور فزاینده‌ای برای تولید و ویرایش عکس‌ها در فرمت‌های دیجیتال (به خصوص برای استفاده در وب) استفاده می‌شود.

فتوشاپ همچنین با دیگر نرم‌افزارهای شرکت ادوبی برای ویرایش و ساخت انیمیشن و لوح‌های فشرده ارتباط قوی دارد. فایل‌ها در فرمت اختصاصی فتوشاپ پی‌اس‌دی می‌توانند به نرم‌افزارهای دیگر از قبیل ادوبی ایمیج‌ردی، ادوبی ایلاستریتور، ادوبی پریمیر پرو، ادوبی افتر افکتس و ادوبی مدیا انکودر صادر شوند و بالعکس، از آن‌ها به فتوشاپ وارد شوند. برای مثال، فتوشاپ CS (نسخه ۹) از ساخت منو و دکمه‌هایی برای دی‌وی‌دی حمایت می‌کند (که بعداً در نرم‌افزار ادوبی مدیا انکودر مورد استفاده قرار می‌گیرند).

در نسخه‌های پیشین، این نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار دیگری به نام ادوبی ایمیج‌ردی نصب می‌شد که روی آماده‌سازی تصاویر برای وب تمرکز داشت. تنظیم دقیق فرمت، کیفیت، فشرده‌سازی تصاویر و انیمیشن در فرمت گیف از امکانات این برنامه بودند. بعد از خرید شرکت مکرومدیا توسط ادوبی و اضافه شدن برنامه فایرورکس بسته‌های نرم‌افزاری ادوبی، اکثر امکانات این برنامه با فتوشاپ ادغام شدند.

از دید گرافیکی نرم‌افزار فتوشاپ توانایی کار با چندین نمونه رنگی را دارد؛ که عبارت‌اند از نمونه‌های رنگی آرجی‌بی، ال‌ای‌بی، سی‌ام‌وای‌کی، سیاه و سفید و غیره.

فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌های تصویری در قالب‌هایی از قبیل تیف TIFF، گیف GIF، جی‌پی ای چی JPEG، پی ان جی PNG و غیره‌است. هم‌چنین فرمت اختصاصی این نرم‌افزار پی‌اس‌دی (به انگلیسی: PSD) نام دارد (مخفف Photoshop Document یا سند فتوشاپ).

شهرت فتوشاپ به این دلیل است که فرمت پی‌اس‌دی به صورت گسترده استفاده می‌شود و تا حدی توسط نرم‌افزارهای رقیب حمایت می‌شود[نیازمند منبع]. فرمت پی‌اس‌بی نسخه جدیدتری از فرمت قبلی است که برای فایل‌هایی با اندازه بیشتر از ۲ گیگابایت طراحی شده‌است.

از جمله قابلیت‌های اضافه شده در آخرین ورژن‌های منتشر شده از نسخه cc می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: –

↵- تمپلت‌های آماده برای طراحی برای انواع تخصص ها(وبسایت، اپلیکیشن و … )
↵- قابلیت ذخیره کردن سریعتر از استس‌های یک پروژه از بخش لایه ها
↵- اضافه شدن جستجوی سریع بین لایه ها، افکت‌ها، پنل تنظیمات جدید، بهبود کارایی شیفت، انتخاب سوژه با یک کلیک، نمونه گیری افزایشی هوشمند،حذف لرزش دست در عکس ها، گوشه های متنوع برای اشکال، پشتیبانی بهبود یافته از Smart Object ها، تولید کدهای CSS برای طراحی عناصر وب (بهبود یافته) و…

منبع: فایلیتیو